موضوع: تجهیزات سر چاهی

هر چاه نفت از مجموعه تجهیزات متعددی تشکیل شده از جمله:

1. WellHead: داری سه شیر اصلی است که عبارتند از:
   1. SSSV: شیر ایمنی که در عمق تقریبا ۵۰ متری قرار دارد و در حالت عادی دسترسی به آن غیر ممکن است و در صورت بسته شدن نیاز به تجهیزات خاص(مانند Pump Truck) جهت تعمیر دارد.
   2. Master
   3. Wing: در خروجی این شیر Stone Trap قرار دارد که خروجی آن به سیستم HIPPS متصل است.

در قسمت میانی WellHead سه شیر قرار دارد که هر کدام به یکی از پوسته های Casing(Casing دارای سه پوسته است) متصل است و به هر یک از این شیرهای یک Pressure Gauge جهت نمایش فشار پوسته متصل است. در قسمت فوقانی یا سمت راست WellHead نیز یک Gauge جهت نمایش فشار سرچاه قرار گرفته. هر دو شیر Master و Wing در سطح قرار دارند. برای بستن چاه باید به ترتیب شیرهای Wing، Master و سپس SSSV بسته شوند(در چاه تزریق گاز ترتیب باز و بسته شدن چاه برعکس نفت است). یعنی شیرها از بالا بسته می شوند و جهت باز کردن باید برعکس عمل شود.

باز و بسته شدن شیرها می تواند هم از طریق اتاق کنترل(Remote) و هم از طریق پنل کنترل(Local) که در محل نصب است انجام شود.

2. سیستم F&G(Fire and Gas): این سیستم از طریق سیم های نازکی که بالای Xmas Tree قرار دارند و همچنین Flame Detector که از سیستم Infra Red جهت تشخیص پرتوهای UV و شعله استفاده می کند و وظیفه اعلام آتش را دارد و همچنین از طریق Gas Detector و H₂S Detector که در سطح قرار دارند و وظیفه اعلام نشت گاز را دارد تشکیل شده است.
3. Gaugeها و Transmitterها: معمولا از Gaugeها و Transmitterهای فشار و دما بیشتر استفاده می شود.
4. سیستم HIPPS(High-Integrity Pressure Protection System): این سیستم طراحی غیر از اینکه یک سیستم ایمنی است، این اجازه را می دهد تا از خطوط لوله با کلاس پایین تر استفاده شود و در نتیجه از هزینه به شکل قابل توجهی کاسته شود. در این سیستم از دو عدد ESDV(Emergency Shutdown Valve) که بصورت پشت سر هم قرار دارند برای افزایش ضریب امنیت استفاده شده است.
5. پنل کنترل چاه(Control Panel): این پنل علاوه بر نمایش وضعیت کامل شیرهای سرچاهی از جمله WellHead و HIPPS کنترل کامل آنها را نیز بر عهده دارد. عمل باز کردن شیرهای چاه و همینطور سیستم HIPPS از طریق دو پمپ که به مخزن روغن متصل هستند و فشار سازی می کنند انجام می شود. جهت جلوگیری از درگیر شدن پمپ ها هنگام افت فشارهای جزیی از یک Accumulator فشار بالا برای HP(SSSV) و سه Accumulator برای LP جهت جبران سازی فشار استفاده می شود. لازم به ذکر است پنل دارای Gaugeهای نمایشگر فشار، کلید Local/Remote جهت تعیین فرمان و کلیدهای On/Off چاه نیز هست.
   جهت تست فرمان چاه و یا تعمیرات ابتدا چاه باید ایزوله شود. ایزوله کردن شیرهای چاه از طریق Needle Valveهایی که روی هر سه شیر چاه قرار گرفته و وظیفه نگه داشتن فشار روغن درون شیر و جلوگیری از بسته شدن آن را دارد انجام می شود. سپس فرمان ها هم بصورت Local و هم به صورت Remote تست می شوند.